Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/410 z dnia 14 marca 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu wzmocnienia efektywnych pod względem kosztów redukcji emisji oraz inwestycji niskoemisyjnych oraz decyzję (UE) 2015/1814 (zmieniona Dyrektywa ETS) wprowadza szereg zmian w zasadach przydziału uprawnień do emisji po 2020 roku.
Czwarty okres rozliczeniowy ETS, przypadający na lata 2021-2030, podzielono na dwa podokresy: 2021-2025 oraz 2026-2030, dla których będzie określany przydział uprawnień.
W zakresie związanym z zasadami przydziału bezpłatnych uprawień można rozróżnić cztery grupy elementów:
- gromadzenie danych do obliczenia przydziału - W 4 okresie przepisy umożliwiające gromadzenie danych określone są w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2019/331 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie ustanowienia przejściowych zasad dotyczących zharmonizowanego przydziału uprawnień do emisji w całej Unii na podstawie art. 10a dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (FAR- Free Allocation Rules). Przydział uprawnień na lata 2021-2025 określany będzie w oparciu o produkcję (poziomy działalności) z okresu bazowego 2014-2018 i odpowiednio, przydział uprawnień na lata 2026-2030 o produkcję z okresu bazowego 2019-2023. Wykaz instalacji na okres 2021-2025 ma być przedłożony Komisji do 30 września 2019 r., a wykaz instalacji na okres 2026-2030 do 30 września 2024 r. Zrezygnowano całkowicie ze znaczących zmian zdolności produkcyjnej oraz częściowego zaprzestania działalności. W zamian wprowadzono zasady elastycznego dostosowania przydziału uprawnień do poziomu produkcji
- benchmarki – zmieniona Dyrektywa ETS określa zasady zmiany określonych na lata 2013-2020 wielkości benchmarków (generalnie - zmniejszenie benchmarków w zakresie 0,2% do 1,6% w zależności od postępu technologicznego). Konkretne wartości benchmarków zostaną określone w przepisach wykonawczych. Benchmarki dla okresu 2021-2025 określane będą w oparciu o lata 2016-2017, a dla okresu 2026-2030 w oparciu o lata 2021-2022.
- zasady dostosowania przydziału - Według art 10a ust. 20 zmienionej dyrektywy ETS dla instalacji, których eksploatacja zwiększyła lub zmniejszyła się, co stwierdzono na podstawie średniej kroczącej z dwóch lat, o więcej niż 15% w porównaniu z poziomem początkowo zastosowanym do określenia przydziału, przydział uprawnień podlega odpowiedniemu dostosowaniu. Dlatego też w 4 okresie konieczne będzie sporządzanie zweryfikowanych raportów rocznych o poziomach działalności.
- carbon leakage - kryteria dotyczące carbon leakage są określone w Dyrektywie ETS, Wykaz sektorów określono w decyzji delegowanej Komisji (UE)…/… z dnia 15 lutego 2019 r. uzupełniającej dyrektywę 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie wskazania sektorów i podsektorów uznanych za narażone na ryzyko ucieczki emisji w okresie 2021–2030.