Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE, Krajowy ośrodek) wykonuje zadania określone przede wszystkim dwoma ustawami:

• ustawą z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji^[1] ,
• ustawą z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych^[2] .

Na mocy ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji, realizacja zadań Krajowego ośrodka odbywa się w strukturze organizacyjnej Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie (IOŚ-PIB). Krajowy ośrodek został powołany do wypełniania zobowiązań, wynikających m.in. z dyrektyw unijnych i z uczestnictwa w systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. Zgodnie z zapisami ustawowymi nadzór nad Krajowym ośrodkiem jest sprawowany przez Ministra Klimatu.

Jednym z podstawowych zadań KOBiZE jest administrowanie unijnym system handlu uprawnieniami do emisji (European Union Emission Trading System – EU ETS) w Polsce, w tym prowadzenie polskiej część unijnego rejestru uprawnień do emisji.

KOBiZE prowadzi Krajową bazę, w której zbierane są dane o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji. Baza ta jest stale udoskonalanym narzędziem oferującym unikalne informacje o źródłach emisji wraz z lokalizacją źródeł i parametrami działania poszczególnych instalacji. Umożliwia ona tym samym uzyskanie dokładnych informacji opartych na rzeczywistych danych przekazywanych przez podmioty w ramach corocznej sprawozdawczości.

Z uwagi na zobowiązania międzynarodowe i krajowe w zakresie sprawozdawczości, ważnym aspektem pracy KOBiZE jest wykonywanie corocznych, krajowych inwentaryzacji emisji gazów cieplarnianych i innych substancji W KOBiZE opracowywane są także analizy i raporty, a także zestawienia danych o emisjach na użytek administracji rządowej, samorządowej oraz zainteresowanych podmiotów.

Krajowy ośrodek działa także jako wsparcie merytoryczne Ministerstwa Klimatu oraz innych zainteresowanych resortów w zakresie funkcjonowania systemu handlu uprawnieniami do emisji, zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji oraz niektórych aspektów Ramowej Konwencji NZ w sprawie zmian klimatu (UNFCCC), jak też innych, ratyfikowanych przez Polskę, konwencji związanych z jakością powietrza. Ważnym elementem codziennej pracy zespołu KOBiZE są bieżące kontakty z jednostkami samorządu terytorialnego i gospodarczego oraz podmiotami gospodarczymi a także udzielanie informacji i wyjaśnień w zakresie objętym działalnością KOBiZE.

KOBiZE wykonuje także zadania dotyczące m.in. przygotowywania projekcji emisji gazów cieplarnianych, określania metodyk szacowania wielkości emisji i wskaźników emisji oraz analiz dotyczących rozdziału uprawnień do emisji wśród uczestników EU ETS. Ponadto KOBiZE systematycznie organizuje szkolenia w zakresie funkcjonowania EU ETS czy Krajowej bazy danych o emisjach gazów cieplarnianych, dla instytucji i zainteresowanych podmiotów gospodarczych .

^[1] t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 673.

^[2] t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 589.