Mechanizm monitorowania, raportowania i weryfikacji (MRV) emisji CO₂ z transportu morskiego

W dniu 1 lipca 2015 r. weszło w życie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/57 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie monitorowania, raportowania  i weryfikacji emisji dwutlenku węgla z transportu morskiego oraz zmiany dyrektywy 2009/16/WE (Dz. Urz. L 123/35 z 19.05.2015, dalej: rozporządzenie)[1]. Zgodnie z art. 2 ust. 1 rozporządzenia mechanizmem MRV będą objęte emisje CO₂ pochodzące ze statków o pojemności brutto powyżej 5000 GT[2] wykonujących rejsy z ostatniego portu zawinięcia do portu zawinięcia podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego UE oraz rejsów z portu zawinięcia podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego UE do następnego portu zawinięcia, jak i w obrębie portu zawinięcia podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego. Zgodnie z art. 2 ust. 2 rozporządzenia mechanizm MRV nie obejmuje swoim zakresem następujących rodzajów statków:

• okrętów wojennych;
• okrętów wojennych floty pomocniczej;
• statków rybackich lub statków do przetwórstwa ryb;
• drewnianych statków o prostej konstrukcji;
• statków o napędzie innym niż mechaniczny;
• statków rządowych wykorzystywanych do celów niekomercyjnych.

Monitorowanie

Zgodnie z art. 5 rozporządzenia, od 1 stycznia 2018 r., uczestnicy systemu mają obowiązek monitorowania emisji CO₂ postępując zgodnie z metodą obliczania emisji CO₂ oraz jedną z metod określania zużycia ilości paliwa. Metody te zostały w szczegółowy sposób opisany w Załączniku I do rozporządzenia. Należy mieć również na uwadze zaktualizowane informacje zawarte w Załączniku do rozporządzenia dnia 22 września 2016 r. zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/757 w zakresie metod monitorowania emisji dwutlenku węgla oraz przepisów dotyczących monitorowania innych istotnych informacji[3].

Do obliczenia emisji CO₂ stosuje się następujący wzór:

                                               zużycie paliwa x współczynnik emisji

W przypadku określenia ilości zużycia paliwa dostępne są cztery metody:

• Metoda A: dokument dostawy paliwa oraz okresowe inwentaryzacje zbiorników paliwa;
• Metoda B: monitorowanie zbiornika z olejem bunkrowym[4] na statku;
• Metoda C: przepływomierze na potrzeby odnośnych procesów spalania
• Metoda D: bezpośredni pomiar emisji CO₂.

Należy mieć na uwadze, że w przypadku wyrażenia zgody przez weryfikatora istnieje możliwość łączenia powyższych metod, jeśli takie działanie będzie skutkowało większą dokładnością pomiarów.

Ponadto, zgodnie z art. 9 rozporządzenia istnieje także obowiązek monitorowania, zgodnie z zatwierdzonym planem monitorowania wielkości emisji CO₂, innych istotnych informacji w odniesieniu do poszczególnych rejsów, o których mowa w Załączniku II do rozporządzenia.

Zgodnie z art. 6 rozporządzenia do dnia 31 sierpnia 2017 r. przedsiębiorstwa mają obowiązek przedłożenia akredytowanym weryfikatorom planu monitorowania wielkości emisji CO₂, oddzielnego dla każdego statku, w którym zostanie wskazana wybrana/-e metoda/-y na potrzeby monitorowania i raportowania emisji CO₂ oraz innych istotnych informacji.

Należy mieć na uwadze, że po 31 sierpnia 2017 r. przedsiębiorstwo ma obowiązek przedłożenia po raz pierwszy weryfikatorowi planu monitorowania wielkości emisji CO₂  bez zbędnej zwłoki i nie później niż dwa miesiące po pierwszym zawinięciu każdego statku do portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego.

W art. 6 ust. 3 do 5 rozporządzenia przedstawiono szczegółowe informacje dotyczące wymogów odnośnie zawartości planów monitorowania. Szablon planu monitorowania został zawarty w Załączniku I  do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2016/1927 z dnia 4 listopada 2016 r. w sprawie szablonów planów monitorowania, raportów na temat wielkości emisji i dokumentów zgodności zgodnie z  rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Komisji (UE) 2015/757 w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji dwutlenku węgla z transportu morskiego (Dz. Urz. L 299/1 z 05.11.2016).

Raportowanie

Zgodnie z art. 11 ust. 1 rozporządzenia uczestnicy systemu mają obowiązek przedłożenia Komisji Europejskiej oraz Polskiemu Rejestrowi Statków raportów dotyczących emisji CO₂ w terminie do 30 kwietnia każdego roku. Dla każdego statku objętego zakresem systemu MRV musi być przygotowany raport roczny dotyczący emisji CO₂.

Szablon przedmiotowego raportu został zawarty w Załączniku II do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2016/1927 z dnia 4 listopada 2016 r. w sprawie szablonów planów monitorowania, raportów na temat wielkości emisji i dokumentów zgodności zgodnie z  rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Komisji (UE) 2015/757 w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji dwutlenku węgla z transportu morskiego (Dz. Urz. L 299/1 z 05.11.2016).

Weryfikacja

Zgodnie z art. 14 rozporządzenia raporty roczne dotyczące emisji CO₂ podlegają procesowi weryfikacji przez niezależnego i bezstronnego, akredytowanego weryfikatora, który nie ma żadnych powiązań z przedsiębiorstwem lub operatorem statku, w przypadku którego realizowany jest przedmiotowy proces weryfikacji.

Podczas weryfikacji raportu rocznego i w zależności od stosowanych przez dane przedsiębiorstwo procedur monitorowania, weryfikator będzie przede wszystkim zwracać uwagę na następujące kwestie:

• przyporządkowanie zużycia paliwa do rejsów;
• dane dotyczące zużycia paliwa oraz powiązane z nimi pomiary i obliczenia;
• wybór i stosowanie współczynników obliczeniowych;
• obliczenia prowadzące do określenia całkowitej emisji CO₂;
• obliczenia mające na celu określenie efektywności energetycznej.

W przypadku szczegółowych pytań dotyczących funkcjonowania systemu prosimy o kontakt telefoniczny z PRS pod numerami telefonów: 58 346 17 00 i 58 751 11 00 lub drogą elektroniczną na adres: mailbox@prs.pl.

---

[1] http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32015R0757&from=PL

[2] Zgodnie z Międzynarodową Konwencją o pomierzaniu pojemności statków z 1969 r. „Pojemność brutto” jest to miara całkowitej pojemności zamkniętych pomieszczeń statku wewnątrz kadłuba i nadbudówek, wyrażona w jednostkach bezwymiarowych.

[3] http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32016R2071&from=EN

[4] „olej bunkrowy” oznacza każdy węglowodorowy olej mineralny, łącznie z olejem smarowym, używany lub który ma być używany jako paliwo lub napęd statku oraz wszelkie pozostałości takiego oleju