Mechanizm monitorowania, raportowania i weryfikacji (MRV) emisji CO2 z transportu morskiego
W dniu 1 lipca 2015 r. weszło w życie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/57 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji dwutlenku węgla z transportu morskiego oraz zmiany dyrektywy 2009/16/WE (Dz. Urz. L 123/35 z 19.05.2015, dalej: rozporządzenie)[1]. Zgodnie z art. 2 ust. 1 rozporządzenia mechanizmem MRV będą objęte emisje CO2 pochodzące ze statków o pojemności brutto powyżej 5000 GT[2] wykonujących rejsy z ostatniego portu zawinięcia do portu zawinięcia podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego UE oraz rejsów z portu zawinięcia podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego UE do następnego portu zawinięcia, jak i w obrębie portu zawinięcia podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego. Zgodnie z art. 2 ust. 2 rozporządzenia mechanizm MRV nie obejmuje swoim zakresem następujących rodzajów statków:
- okrętów wojennych;
- okrętów wojennych floty pomocniczej;
- statków rybackich lub statków do przetwórstwa ryb;
- drewnianych statków o prostej konstrukcji;
- statków o napędzie innym niż mechaniczny;
- statków rządowych wykorzystywanych do celów niekomercyjnych.
Monitorowanie
Zgodnie z art. 5 rozporządzenia, od 1 stycznia 2018 r., uczestnicy systemu mają obowiązek monitorowania emisji CO2 postępując zgodnie z metodą obliczania emisji CO2 oraz jedną z metod określania zużycia ilości paliwa. Metody te zostały w szczegółowy sposób opisany w Załączniku I do rozporządzenia. Należy mieć również na uwadze zaktualizowane informacje zawarte w Załączniku do rozporządzenia dnia 22 września 2016 r. zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/757 w zakresie metod monitorowania emisji dwutlenku węgla oraz przepisów dotyczących monitorowania innych istotnych informacji[3].
Do obliczenia emisji CO2 stosuje się następujący wzór:
zużycie paliwa x współczynnik emisji
W przypadku określenia ilości zużycia paliwa dostępne są cztery metody:
- Metoda A: dokument dostawy paliwa oraz okresowe inwentaryzacje zbiorników paliwa;
- Metoda B: monitorowanie zbiornika z olejem bunkrowym[4] na statku;
- Metoda C: przepływomierze na potrzeby odnośnych procesów spalania
- Metoda D: bezpośredni pomiar emisji CO2.
Należy mieć na uwadze, że w przypadku wyrażenia zgody przez weryfikatora istnieje możliwość łączenia powyższych metod, jeśli takie działanie będzie skutkowało większą dokładnością pomiarów.
Ponadto, zgodnie z art. 9 rozporządzenia istnieje także obowiązek monitorowania, zgodnie z zatwierdzonym planem monitorowania wielkości emisji CO2, innych istotnych informacji w odniesieniu do poszczególnych rejsów, o których mowa w Załączniku II do rozporządzenia.
Zgodnie z art. 6 rozporządzenia do dnia 31 sierpnia 2017 r. przedsiębiorstwa mają obowiązek przedłożenia akredytowanym weryfikatorom planu monitorowania wielkości emisji CO2, oddzielnego dla każdego statku, w którym zostanie wskazana wybrana/-e metoda/-y na potrzeby monitorowania i raportowania emisji CO2 oraz innych istotnych informacji.
Należy mieć na uwadze, że po 31 sierpnia 2017 r. przedsiębiorstwo ma obowiązek przedłożenia po raz pierwszy weryfikatorowi planu monitorowania wielkości emisji CO2 bez zbędnej zwłoki i nie później niż dwa miesiące po pierwszym zawinięciu każdego statku do portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego.
W art. 6 ust. 3 do 5 rozporządzenia przedstawiono szczegółowe informacje dotyczące wymogów odnośnie zawartości planów monitorowania. Szablon planu monitorowania został zawarty w Załączniku I do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2016/1927 z dnia 4 listopada 2016 r. w sprawie szablonów planów monitorowania, raportów na temat wielkości emisji i dokumentów zgodności zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Komisji (UE) 2015/757 w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji dwutlenku węgla z transportu morskiego (Dz. Urz. L 299/1 z 05.11.2016).
Raportowanie
Zgodnie z art. 11 ust. 1 rozporządzenia uczestnicy systemu mają obowiązek przedłożenia Komisji Europejskiej oraz Polskiemu Rejestrowi Statków raportów dotyczących emisji CO2 w terminie do 30 kwietnia każdego roku. Dla każdego statku objętego zakresem systemu MRV musi być przygotowany raport roczny dotyczący emisji CO2.
Szablon przedmiotowego raportu został zawarty w Załączniku II do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2016/1927 z dnia 4 listopada 2016 r. w sprawie szablonów planów monitorowania, raportów na temat wielkości emisji i dokumentów zgodności zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Komisji (UE) 2015/757 w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji dwutlenku węgla z transportu morskiego (Dz. Urz. L 299/1 z 05.11.2016).
Weryfikacja
Zgodnie z art. 14 rozporządzenia raporty roczne dotyczące emisji CO2 podlegają procesowi weryfikacji przez niezależnego i bezstronnego, akredytowanego weryfikatora, który nie ma żadnych powiązań z przedsiębiorstwem lub operatorem statku, w przypadku którego realizowany jest przedmiotowy proces weryfikacji.
Podczas weryfikacji raportu rocznego i w zależności od stosowanych przez dane przedsiębiorstwo procedur monitorowania, weryfikator będzie przede wszystkim zwracać uwagę na następujące kwestie:
- przyporządkowanie zużycia paliwa do rejsów;
- dane dotyczące zużycia paliwa oraz powiązane z nimi pomiary i obliczenia;
- wybór i stosowanie współczynników obliczeniowych;
- obliczenia prowadzące do określenia całkowitej emisji CO2;
- obliczenia mające na celu określenie efektywności energetycznej.
W przypadku szczegółowych pytań dotyczących funkcjonowania systemu prosimy o kontakt telefoniczny z PRS pod numerami telefonów: 58 346 17 00 i 58 751 11 00 lub drogą elektroniczną na adres: mailbox@prs.pl.
[1] http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32015R0757&from=PL
[2] Zgodnie z Międzynarodową Konwencją o pomierzaniu pojemności statków z 1969 r. „Pojemność brutto” jest to miara całkowitej pojemności zamkniętych pomieszczeń statku wewnątrz kadłuba i nadbudówek, wyrażona w jednostkach bezwymiarowych.
[3] http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32016R2071&from=EN
[4] „olej bunkrowy” oznacza każdy węglowodorowy olej mineralny, łącznie z olejem smarowym, używany lub który ma być używany jako paliwo lub napęd statku oraz wszelkie pozostałości takiego oleju