Zgodnie z art. 4 ust. 1 wniosek o przydział bezpłatnych uprawnień do emisji należy składać przed dniem 30 maja br.

Wniosek jest składany do Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE). Zgodnie z art. 4 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/331 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie ustanowienia przejściowych zasad dotyczących zharmonizowanego przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji w całej Unii na podstawie art. 10a dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (dalej: rozporządzenie 2019/331 (FAR)), prowadzący instalacje dotychczas działające są zobowiązani dołączyć do wniosków:

1)      zweryfikowany raport dotyczący danych podstawowych,

2)      plan metodyki monitorowania,

3)      sprawozdanie z weryfikacji.

Instalacja dotychczas działająca to instalacja - zgodnie z art. 2 pkt 1 rozporządzenia 2019/331 (FAR) - która uzyskała zezwolenie na emisję gazów cieplarnianych, o którym mowa w art. 3 pkt. 25 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych(Dz. U. z 2018 r. poz.1201 z zm.), przed dniem albo w dniu 30 czerwca 2019 r.

Wniosek ma być złożony przed dniem 30 maja 2019 r. Należy pamiętać, że prowadzący instalacje nie mają obowiązku składania wniosków. Niezłożenie wniosku skutkuje brakiem przydziału.

Nie, nie może, bowiem nie ma procedury przewidującej możliwość przedłużenia terminu.

Zgodnie z projektem ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw, plany metodyki monitorowania będą zatwierdzane w drodze decyzji przez ten sam organ, który wydaje zezwolenie na emisję gazów cieplarnianych (np. marszałek, starosta). Plan metodyki monitorowania będzie opiniowany przez KOBiZE.

Ostateczny termin zatwierdzenia planu metodyki monitorowania określony jest w art. 6 rozporządzenia 2019/331 (FAR) na dzień 31 grudnia 2020 r. Nie przewiduje się obowiązku wcześniejszego zatwierdzenia planu, o którym mowa w art. 8 ust. 4 rozporządzenia 2019/331 (FAR). Tym niemniej plan musi zostać oceniony (walidacja na zgodność z przepisami) przez weryfikatora, zanim zostanie dołączony do wniosku o przydział darmowych uprawnień, tj. przed dniem 30 maja 2019 roku

Tak, wynika to z posiadanej akredytacji weryfikatora.

Zgodnie z przepisami w zakresie – „Parametrów w przypadku gromadzenia danych podstawowych” – określanych w załączniku IV rozporządzenia 2019/331 (FAR) wielkość produkcji jest jedną z rodzaju danych podlegającą weryfikacji w zakresie raportu dotyczącego danych podstawowych.

Zgodnie z art.78 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2018/2067 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie weryfikacji danych oraz akredytacji weryfikatorów na podstawie dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (tzw. rozporządzenie 2018/2067) „Przepisy rozporządzenia (UE) nr 600/2012 mają w dalszym ciągu zastosowanie do weryfikacji emisji mających miejsce przed dniem 1 stycznia 2019 r. oraz, w stosownych przypadkach, do danych dotyczących działalności prowadzonej przed tym terminem.”  W związku z tym weryfikatorzy mogą posiadać akredytację zarówno na podstawie rozporządzenia 600/2012, jak i rozporządzenia 2018/2067, w zakresie emisji, jak również działań prowadzonych w instalacji przed tą datą. Jednakże, aby móc weryfikować raport dotyczący danych podstawowych weryfikator musi posiadać akredytacje nr 98 w zakresie – „Inne działania na podstawie art. 10a dyrektywy 2003/87/WE”

Listę weryfikatorów można znaleźć na stronach KOBiZE wraz z odnośnikami do akredytacji –   http://www.kobize.pl/pl/article/monitorowanie-raportowanie-weryfikacja-emisji/id/432/wykaz-akredytowanych-weryfikatorow

Jako osoby uprawnione do reprezentowania podmiotu należy wskazać:

• wspólników lub członków zarządu uprawnionych do reprezentacji zgodnie z aktualnym sposobem reprezentacji określonym w KRS albo (w przypadku, gdy stan wynikający z KRS jest nieaktualny) wynikającym z umowy spółki lub innego wewnętrznego aktu spółki – w przypadku spółek prawa handlowego,
• w przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą – tę osobę fizyczną, zgodnie z danymi ujętymi w ewidencji działalność gospodarczej,
• wspólników spółki – w przypadku spółek cywilnych,
• w przypadku innych podmiotów – osoby uprawnione do składania oświadczeń woli w imieniu podmiotu zgodnie z zasadami wynikającymi z aktu potwierdzającego powstanie lub podjęcie działalności przez podmiot.

Jako osoby uprawnione do reprezentowania podmiotu mogą też zostać wskazane inne osoby właściwie umocowane (pełnomocnicy). W takim przypadku należy do wniosku dołączyć stosowne pełnomocnictwo udzielone w formie pisemnej, podpisane zgodnie z zasadami reprezentacji lub inny dokument będący podstawą do podejmowania czynności w imieniu lub na rzecz określonego podmiotu. Należy załączyć pełen ciąg dokumentów wykazujących umocowanie do udzielenia pełnomocnictwa, chyba że umocowanie to wynika z aktualnych danych w KRS.

Dokumenty składane we wniosku tj. raport dotyczący danych podstawowych; i plan metodyki monitorowania musi być podpisany także przez weryfikatora. Weryfikator składa swój podpis i pieczęć na pierwszej stronie obok podpisu „osoby prawnie odpowiedzialnej” formularz NIMs, i „imię nazwisko i podpis” na formularzu planu metodologii monitorowania.

Co do zasady komórki w arkuszach Raportu zacienione tylko na kolor żółty są obowiązkowe do wypełnienia, komórki zacienione na kolor jasno żółty można wypełnić opcjonalnie (zwykle jako dodatkowa informacja), natomiast komórek w kolorach innych niż powyższe nie można uzupełniać (wypełniają się automatycznie lub pozostają puste/nieaktywne). Należy pamiętać, że część komórek staje się nieaktywna (wyszarza się) po wypełnieniu wcześniejszych pól, dlatego istotnym jest przechodzenie przez poszczególne arkusze w kolejności w jakiej są ulokowane w pliku.

Informacje zawarte w arkuszu D_Emissions dotyczą danych o emisji, a w arkuszu E_EnergyFlows zestawione są informacje dotyczące energii wprowadzonej w paliwie oraz podziału mierzalnego ciepła na odpowiednie strumienie. Dane dotyczące emisji i energii wprowadzonej w paliwie generowane są na podstawie informacji zawartych we wcześniejszych arkuszach (B+C_Emissions_Y1 do Y5) co sugeruje zielony kolor komórek, w których się generują. Pozostałe informacje, które mają znaczenie w przypadku danej instalacji należy wpisać do odpowiednich komórek (kolor żółty).

W arkuszu E_EnergyFlows komórki, które są oznaczone kolorem żółtym należy wypełnić ręcznie. Co do zasady nie można edytować komórek innych niż w kolorach żółtym lub jasno żółtym, o czym jest mowa w odpowiedzi do pytania nr 8.

Wybór opcji „PRAWDA” przy pytaniu czy przestrzegano porządku hierarchicznego oznacza, że powyżej zostało wykorzystane źródło danych o najwyższej pozycji w hierarchii określonej w pkt 4 załącznika VII do FAR. Jeżeli tak nie jest, należy wybrać opcję „FAŁSZ” i wskazać przyczynę na liście rozwijanej i opisać poniżej bardziej szczegółowe informacje.

Stopień narażenia na ryzyko ucieczki emisji w Formularzu raportu o danych podstawowych (w pkt III w arkuszu A_InstallationData) oznaczany jest automatycznie przy wyborze odpowiedniej pod-instalacji produktowej. W przypadku pod-instalacji rezerwowych, tj. pod-instalacji objętych wskaźnikiem emisyjności opartym na cieple, paliwie oraz wytwarzających emisje procesowe, określenie czy dana pod-instalacja podlega pod CL, należy dokonać na podstawie kodów NACE i PRODCOM mając na uwadze czy dany proces wykorzystuje się w sektorze lub podsektorze uważanym za narażony na ryzyko ucieczki emisji.

Jednym z przykładów na wystarczający dowód jest lista klientów producenta wraz z kodami NACE/PRODCOM tych klientów i wraz z ilością dostarczonego im mierzalnego ciepła netto. Więcej informacji w Dokumencie nr 2 – „Wytyczne dotyczące określania przydziału na poziomie instalacji” (sekcja 4.2) oraz Dokument nr 6 – „Wytyczne dla przepływów ciepła przez granice instalacji” (sekcja 4.1).

Przywołując Dokument nr 2 – „Wytyczne dotyczące określania przydziału na poziomie instalacji” (sekcja 2.2) sektory lub podsektory uznane za narażone na ryzyko ucieczki emisji (CL) to te, które mogą ucierpieć z powodu istotnej niekorzystnej konkurencji względem konkurentów znajdujących się na obszarach poza UE, które nie mają podobnych ograniczeń emisji. Listę sektorów i podsektorów uznanych za narażone na znaczące ryzyko ucieczki emisji określa przyjęty 15 lutego 2019 roku akt delegowany na podstawie art. 10b dyrektywy o EU ETS. Link do załącznika rzeczonego aktu delegowanego znajduje się tutaj:  http://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/3/2019/PL/C-2019-930-F1-PL-ANNEX-1-PART-1.PDF

Odbiorców należy przyporządkować do odpowiednich pod-instalacji, w tym konkretnym przypadku korzystając z kryterium narażenia na ryzyko ucieczki emisji. Co do zasady nie należy wyodrębniać każdego z odbiorców osobno tj. nie należy każdego odbiorcy przypisywać do odrębnej pod-instalacji.

Zgodnie z załącznikiem VII do rozporządzenia 2019/331 (FAR) pkt 7 ZASADY OKREŚLANIA MIERZALNEGO CIEPŁA NETTO pkt 7.1. „Wszystkie wyszczególnione ilości mierzalnego ciepła zawsze odnoszą się do ilości netto mierzalnego ciepła, określonej jako zawartość ciepła (entalpia) przepływu ciepła przekazanego do procesu zużywającego ciepło lub zewnętrznego użytkownika, pomniejszona o zawartość ciepła przepływu powrotnego. W sprawności systemu ogrzewania uwzględnia się procesy zużywające ciepło niezbędne do zarządzania produkcją i dystrybucją ciepła, na przykład odpowietrzanie, przygotowanie wody uzupełniającej i regularne przedmuchiwania, których nie można zatem uznać za procesy zużywające ciepło kwalifikujące się do przydziału uprawnień do emisji”

Z kolei zgodnie z definicją pod-instalacji objętej wskaźnikiem emisyjności opartym na cieple w zakresie tej pod-instalacji wchodzi ciepło wytwarzane w instalacji lub importowane z instalacji objętej EU ETS, m.in. zużywane w granicach instalacji do wytworzenia produktów, uzyskania energii mechanicznej innej niż wykorzystywana do produkcji energii elektrycznej, do ogrzewania lub chłodzenia w obrębie instalacji, z wyjątkiem zużycia do produkcji energii elektrycznej.

Tak więc przydział uprawnień do emisji jest możliwy w przypadku wytwarzania ciepła na potrzeby ogrzewania i ciepłej wody w obrębie instalacji. Na ciepło na cele odgazowywacza nie ma bezpłatnych uprawnień

Zakres funkcjonowania systemu EU ETS oraz zasady kwalifikacji instalacji zostały określone w ustawie z dnia 21 czerwca 2015 roku o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych w art. 15 oraz załączniku nr 1 do niniejszej ustawy.

Zgodnie z art. 2 pkt 5 rozporządzenia 2019/331 (FAR) „podinstalacja sieci ciepłowniczej” zdefiniowana jest jako czynniki produkcji, produkty i odpowiadające im emisje, które nie są objęte zakresem podinstalacji objętej wskaźnikiem emisyjności dla produktów i które odnoszą się do wytwarzania, importu z instalacji objętej systemem EU ETS, lub do obu tych sytuacji, mierzalnego ciepła, które jest przesyłane siecią ciepłowniczą. Sieć ciepłownicza została określona w tym samym artykule w pkt 4 i oznacza dystrybucję mierzalnego ciepła w celu ogrzewania lub chłodzenia przestrzeni lub w celu wytwarzania ciepłej wody do użytku domowego za pośrednictwem sieci, do budynków lub obiektów nieobjętych EU ETS, z wyjątkiem mierzalnego ciepła stosowanego do wytwarzania produktów i powiązanych działań lub do wytwarzania energii elektrycznej. A zatem ciepło dostarczane do instalacji objętej systemem EU ETS niezależnie, czy do produkcji czy też ogrzania hal produkcyjnych, nie stanowi ciepła zakwalifikowanego jako podinstalacja „sieć ciepłownicza”, w przypadku podmiotów nieobjętych EU ETS zgodnie z ostatnim zdaniem „z wyjątkiem mierzalnego ciepła stosowanego do wytwarzania produktów i powiązanych działań lub do wytwarzania energii elektrycznej” Zgodnie z pkt. 2.1 wytycznych cz. 2, sieć ciepłownicza jest to sieć rurociągów i urządzeń wykorzystywanych do dystrybucji ciepła na potrzeby ciepłownictwa. Natomiast zgodnie z art. 2(5) rozporządzenia FAR podinstalacja sieci ciepłowniczej oznacza czynniki produkcji, produkty i odpowiadające im emisje, które nie są objęte zakresem podinstalacji objętej wskaźnikiem emisyjności dla produktów i które odnoszą się do wytwarzania, wprowadzania z instalacji objętej ETS, lub do obu tych sytuacji, mierzalnego ciepła, które jest wyprowadzane do celów sieci ciepłowniczej.

Zgodnie z pkt. 2.3.4. Dokumentu nr 5 – Wytyczne dotyczące monitorowania i raportowania w odniesieniu do zasad bezpłatnego przydziału jeżeli instalacja powstała w wyniku połączenia lub podziału innych instalacji, należy się upewnić czy zgłaszane dane są zgodne z raportami NIMs poprzednich instalacji, tj. suma poprzednich poziomów aktywności musi być identyczna z sumą zgłaszanych aktywności (po połączeniu lub po podziale). Zazwyczaj można to zapewnić poprzez analogiczne podejście w planie metodyki monitorowania, łącząc lub dzieląc dane opisane w raporcie o metodyce zbierania danych, tak aby metody podziału lub łączenia zbiorów danych instalacji były jasno opisane.

Więcej informacji znajduje się na stronach Komisji Europejskiej pod poniższym adresem: https://ec.europa.eu/clima/policies/ets/allowances_en#tab-0-1