Krajowy ośrodek informuje, że 15.12.2020 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej ukazały się następujące zmiany rozporządzeń wykonawczych KE dotyczących monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji:

• Rozporządzenia wykonawcze Komisji (UE)  nr 2020/2085 z dnia 14 grudnia 2020 r. w sprawie zmian i sprostowania rozporządzenia wykonawczego (UE) 2018/2066 w sprawie monitorowania i raportowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych na podstawie dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady;
• Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/2084 z dnia 14 grudnia 2020 r. w sprawie zmiany i sprostowania rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 2018/2067 w sprawie weryfikacji danych oraz akredytacji weryfikatorów na podstawie dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady. 

Rozporządzenie KE nr 2018/2066 oraz zmieniające je rozporządzenie KE nr 2020/2085 stanowią  zestaw przepisów dotyczących monitorowania i raportowania emisji gazów cieplarnianych, które będą obowiązywały w czwartym okresie rozliczeniowym EU ETS począwszy od 1 stycznia 2021 r. Najważniejsze zmiany w obu rozporządzeniach względem rozporządzenia KE nr 601/2012 obowiązującego w trzecim okresie rozliczeniowym (od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2020 r.) w obszarze monitorowania emisji to m.in:

• Aktualizacja katalogu zmian istotnych planu monitorowania;
• Doprecyzowanie zasad kategoryzacji instalacji;
• Doprecyzowanie metodologii monitorowania opartej na systemach ciągłego pomiaru emisji;
• Wprowadzenie możliwości zastosowania indywidualnego terminu przedkładania raportów w zakresie udoskonaleń metodyki monitorowania;
• Aktualizacja i doprecyzowanie definicji poszczególnych poziomów dokładności;
• Wprowadzenie poziomów dokładności dla frakcji biomasy;
• Włączenie do regulacji dotyczących ETS elementów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (tzw. Dyrektywa REDII) do EU ETS poprzez dostosowanie definicji biomasy oraz wprowadzenie definicji pokrewnych, modyfikację zasad zastosowania wstępnego współczynnika emisji, współczynnika emisji równego „0” oraz wprowadzenie nowych procedur dotyczących biomasy do planu monitorowania emisji (obowiązują od 1 stycznia 2022 r.);
• Wprowadzenie nowych zasad dotyczących monitorowania emisji procesowych;
• Wprowadzenie nowych zasad dotyczących monitorowania emisji z mocznika stosowanego w procesach odazotowania paliw;
• Aktualizacja współczynników globalnego ocieplenia służących do przeliczania emisji N₂O, CF₄ oraz C₂F₆ do CO₂.
• Wprowadzenie wymogu wskazywania daty obowiązywania poszczególnych wersji planu monitorowania.
• Modyfikacja zasad dotyczących przenoszenia CO₂ i N₂O między instalacjami;
• Wprowadzenie możliwości stosowania mechanizmu CORSIA dla operatorów lotniczych.

W związku z tym, że Komisja Europejska przygotowała obecnie tylko angielską wersję nowego formularza planu monitorowania wielkości emisji uwzględniającą zmiany wprowadzone rozporządzeniami KE nr 2018/2066 oraz 2020/2085, w chwili obecnej tylko taka wersja będzie dostępna na stronie KOBiZE.
Służby KE pracują obecnie nad przetłumaczeniem ww. formularza na języki narodowe państw członkowskich. Zgodnie z informacjami przekazanymi przez KE przewidywany termin publikacji nowego formularza planu monitorowania w języku polskim to przełom stycznia i lutego 2021 r. 

W związku z powyższym prowadzący instalacje powinni przeanalizować zgodność swoich planów monitorowania z nowymi wymogami i w stosownych przypadkach rozpocząć niezwłocznie proces ich aktualizacji. W pierwszej kolejności wnioski o zmianę zezwolenia powinni składać prowadzący instalacje, dla których rozporządzenie KE nr 2018/2066 oraz zmieniające je rozporządzenie KE nr 2020/2085 wprowadziły zmiany w obszarze metodyki monitorowania emisji, które ze względu na swoją specyfikę lub wpływ na wyznaczaną wielkość emisji gazów cieplarnianych powinny zostać wdrożone od początku czwartego okresu rozliczeniowego tj. od 1 stycznia 2021 r. Natomiast w przypadku instalacji, dla których metodyka planu monitorowania pozostaje aktualna zmiana formularza może nastąpić przy okazji wprowadzenia zmian do planu monitorowania.

Jednocześnie zwracamy uwagę, że w przypadkach uzasadnionych obowiązującymi bezpośrednio przepisami rozporządzenia 2018/2066, zmiany w metodyce monitorowania emisji zatwierdzane przez właściwe organy   powinny obowiązywać od 1 stycznia 2021 r. 

Prowadzący instalacje, którzy muszą dostosować swoje plany monitorowania również ze względu na zmiany związane ze stosowaniem biomasy wynikające z włączenia do EU ETS niektórych wymagań wynikających z Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (tzw. Dyrektywa RED II) dotyczących stosowania biomasy, powinni podczas wypełniania formularza planu monitorowania kierować się wymaganiami, które zostaną uszczegółowione w przepisach krajowych implementujących Dyrektywę RED II, z tego powodu zasadne jest wstrzymanie się z wprowadzaniem zmian w planie monitorowania powiązanych z Dyrektywą RED II do czasu wejścia w życie nowych przepisów dot. OZE. Zwracamy jednak uwagę, że wymagania, które implikuje dyrektywa RED II,  w kontekście monitorowania wielkości emisji ze spalania biomasy będą obowiązywały od 1 stycznia 2022 r. Jeżeli przepisy zmienionego rozporządzenia 2018/2066 powodują potrzebę zmiany planów w zakresie nie powiązanym ze stosowaniem Dyrektywy RED II zmiany te powinny zostać wprowadzone w takim terminie, który pozwoli na stosowanie zmienionej metodyki monitorowania od 1 stycznia 2021 r.

Krajowy ośrodek informuje również, że ze względu na zmianę metodyki monitorowania mocznika stosowanego w procesie odazotowania spalin wprowadzoną rozporządzeniem KE nr 2018/2066 po 1 stycznia 2021 r. prowadzący instalacje nie będą mogli już stosować podejścia opisanego w przewodniku Krajowego ośrodka „Monitorowanie emisji powstałych z zastosowania mocznika w EU ETS” polegającego na zastosowaniu współczynnika emisji równego „0” w przypadku przedstawienia dowodów, że emisja powiązana z tym mocznikiem została już rozliczona w ramach EU ETS przez instalację produkującą mocznik. Zgodnie z nowymi wymogami wynikającymi z rozporządzenia KE nr 2018/2066 obowiązkowi monitorowania i raportowania emisji związanej z mocznikiem podlegają zarówno producenci, jak i jego finalni użytkownicy.

W opinii Krajowego ośrodka wszystkie zmiany planów monitorowania związane z dostosowaniem się do wymogów wynikających z nowych rozporządzeń, w tym zmiany polegające jedynie na aktualizacji elektronicznego formularza planu monitorowania, powinny zostać potraktowane jako zmiany istotne w rozumieniu art. 15. ust 3 rozporządzenia Komisji (UE) nr 2018/2066 i w związku z tym organy właściwe do wydania zezwolenia po zasięgnięciu opinii Krajowego ośrodka powinny zatwierdzić je w drodze zmiany zezwolenia na emisję gazów cieplarnianych. Opiniowanie przez Krajowy ośrodek zmian planów monitorowania wynikających z zastosowania zaktualizowanego formularza umożliwi także wsparcie organów w ocenie merytorycznej tych dokumentów oraz przyczyni się do zapewnienia jednolitej i spójnej metodyki monitorowania emisji na terenie całego kraju