Czego dotyczy mechanizm CBAM?
Mechanizm CBAM dotyczy importu na obszar celny UE towarów wymienionych w załączniku I rozporządzenia 2023/956, pochodzących z państwa trzeciego. Mechanizm ma zastosowanie, gdy towary te lub produkty przetworzone powstałe z tych towarów w wyniku procedury uszlachetniania czynnego, o której mowa w art. 256 rozporządzenia (UE) nr 952/2013, są przywożone na obszar celny Unii (art. 2 ust. 1 rozporządzenia 2023/956 aby przejść do rozporządzenie kliknij tutaj).
UWAGA: CBAM nie dotyczy wszystkich towarów z sektorów cementu, żelaza i stali, aluminium czy nawozów, ale wybranych towarów – są one określone ich kodami CN (kodami nomenklatury scalonej). CBAM obejmuje także import wodoru i energii elektrycznej.
Aby sprawdzić, czy Państwa import jest objęty CBAM w okresie przejściowym można skorzystać z poniższego wykresu. Dodatkowe wyjaśnienia oraz wykaz towarów objętych CBAM (z załącznika I rozporządzenia 2023/956) znajduje się pod wykresem.
Proszę kliknąć, aby rozwinąć dodatkowe informacje.
1. Towary (z załącznika I rozporządzenia 2023/956) i produkty objęte CBAM
W praktyce aby sprawdzić czy importowane towary są objęte mechanizmem CBAM należy porównać kody CN importowanych towarów (ujętych w dokumentach celnych) z listą towarów objętych CBAM, określoną w załączniku I do rozporządzenia 2023/956.
Według obecnego stanu prawnego wykaz towarów objętych CBAM będzie taki sam w okresie przejściowym i okresie docelowym.
UWAGA: Należy też pamiętać, że mechanizmowi CBAM podlegają produkty przetworzone z tych towarów, powstałe w wyniku procedury uszlachetniania czynnego, jeżeli produkty te są wprowadzane do obrotu na obszarze celnym UE. Ma również zastosowanie w przypadku, gdy produkty przetworzone powstałe w wyniku procedury uszlachetniania czynnego są towarami powracającymi, o których mowa w art. 205 rozporządzenia (UE) nr 952/2013.
Natomiast w okresie przejściowym obowiązek sprawozdawczy nie obejmuje produktów przetworzonych powstałych w wyniku procedury uszlachetniania biernego, o której mowa w art. 259 rozporządzenia (UE) nr 952/2013 i towarów kwalifikujących się jako towary powracające, zgodnie z art. 203 rozporządzenia (UE) nr 952/2013.
Mechanizmem CBAM objęte są następujące towary (wykaz z załącznika I do rozporządzenia 2023/956)
a. Cement:
Kod CN i opis towaru |
Gaz cieplarniany |
2507 00 80 – Pozostałe gliny kaolinowe |
Dwutlenek węgla (CO2) |
2523 10 00 – Klinkier cementowy |
Dwutlenek węgla (CO2) |
2523 21 00 – Biały cement portlandzki, nawet sztucznie barwiony |
Dwutlenek węgla (CO2) |
2523 29 00 – Pozostały cement portlandzki |
Dwutlenek węgla (CO2) |
2523 30 00 – Cement glinowy |
Dwutlenek węgla (CO2) |
2523 90 00 – Pozostałe cementy hydrauliczne |
Dwutlenek węgla (CO2) |
b. Energia elektryczna
Kod CN i opis towaru |
Gaz cieplarniany |
2716 00 00 – Energia elektryczna |
Dwutlenek węgla (CO2) |
c. Nawozy
Kod CN i opis towaru |
Gaz cieplarniany |
2808 00 00 – Kwas azotowy; mieszaniny nitrujące |
Dwutlenek węgla (CO2) i podtlenek azotu (N2O) |
2814 – Amoniak, bezwodny lub w roztworze wodnym |
Dwutlenek węgla (CO2) |
2834 21 00 – Azotany potasu |
Dwutlenek węgla (CO2) i podtlenek azotu (N2O) |
3102 – Nawozy mineralne lub chemiczne, azotowe |
Dwutlenek węgla (CO2) i podtlenek azotu (N2O) |
3105 – Nawozy mineralne lub chemiczne, zawierające dwa lub trzy z pierwiastków nawozowych: azot, fosfor i potas; pozostałe nawozy; towary niniejszego działu w tabletkach lub podobnych postaciach, lub w opakowaniach o masie brutto nieprzekraczającej 10kg z wyjątkiem: 3105 60 00 – Nawozy mineralne lub chemiczne, zawierające dwa pierwiastki nawozowe: fosfor i potas |
Dwutlenek węgla (CO2) i podtlenek azotu (N2O) |
d. Żeliwo i stal
Kod CN i opis towaru |
Gaz cieplarniany |
72 – Żeliwo i stal z wyjątkiem: 7202 2 – Żelazokrzem 7202 30 00 – Żelazokrzemomangan 7202 50 00 – Żelazokrzemochrom 7202 70 00 – Żelazomolibden 7202 80 00 – Żelazowolfram i żelazokrzemowolfram 7202 91 00 – Żelazotytan i żelazokrzemotytan 7202 92 00 – Żelazowanad 7202 93 00 – Żelazoniob 7202 99 – Pozostałe: 7202 99 10 – Żelazofosfor 7202 99 30 – Żelazokrzemomagnez 7202 99 80 – Pozostałe 7204 – Odpady i złom żeliwa i stali; wlewki do przetopienia z żeliwa lub stali |
Dwutlenek węgla (CO2) |
2601 12 00 – Aglomerowane rudy i koncentraty żelaza, inne niż wyprażone piryty żelazowe |
Dwutlenek węgla (CO2) |
7301 – Ścianka szczelna z żeliwa lub stali, nawet drążona, tłoczona lub wykonana z połączonych elementów; spawane, zgrzewane kątowniki, kształtowniki i profile z żeliwa lub stali |
Dwutlenek węgla (CO2) |
7302 – Elementy konstrukcyjne torów kolejowych lub tramwajowych z żeliwa lub stali: szyny, odbojnice i szyny zębate, iglice zwrotnicowe, krzyżownice, pręty zwrotnicowe i pozostałe elementy skrzyżowań, podkłady kolejowe, nakładki stykowe, siodełka szynowe, kliny siodełkowe, podkładki szynowe, łapki mocujące, płyty podstawowe, cięgna i pozostałe elementy przeznaczone do łączenia lub mocowania szyn |
Dwutlenek węgla (CO2) |
7303 00 – Rury, przewody rurowe i profile drążone, z żeliwa |
Dwutlenek węgla (CO2) |
7304 – Rury, przewody rurowe i profile drążone, bez szwu, żelazne (inne niż żeliwne) lub ze stali. |
Dwutlenek węgla (CO2) |
7305 – Pozostałe rury i przewody rurowe (na przykład spawane, zgrzewane, nitowane lub podobnie zamykane), o przekroju poprzecznym w kształcie koła, których zewnętrzna średnica przekracza 406,4 mm, z żeliwa lub stali |
Dwutlenek węgla (CO2) |
7306 – Pozostałe rury, przewody rurowe i profile drążone, z żeliwa lub stali (na przykład z otwartym szwem lub spawane, zgrzewane, nitowane lub podobnie zamykane) |
Dwutlenek węgla (CO2) |
7307 – Łączniki rur lub przewodów rurowych (na przykład złączki nakrętne, kolanka, tuleje), z żeliwa lub stali |
Dwutlenek węgla (CO2) |
7308 – Konstrukcje (z wyłączeniem budynków prefabrykowanych objętych pozycją 9406) i części konstrukcji (na przykład mosty i części mostów, wrota śluz, wieże, maszty kratowe, dachy, szkielety konstrukcji dachów, drzwi i okna oraz ramy do nich, progi drzwiowe, okiennice, balustrady, filary i kolumny), z żeliwa lub stali; płyty, pręty, kątowniki, kształtowniki, profile, rury i tym podobne, przygotowane do stosowania w konstrukcjach, z żeliwa lub stali |
Dwutlenek węgla (CO2) |
7309 00 – Zbiorniki, cysterny, kadzie i podobne pojemniki na dowolny materiał (inny niż sprężony lub skroplony gaz), z żeliwa lub stali, o pojemności przekraczającej 300 l, nawet pokryte lub izolowane cieplnie, ale niewyposażone w urządzenia mechaniczne lub termiczne |
Dwutlenek węgla (CO2) |
7310 – Cysterny, beczki, bębny, puszki, skrzynki i podobne pojemniki na dowolny materiał (inny niż sprężony lub skroplony gaz), z żeliwa lub stali, o pojemności nieprzekraczającej 300 litrów, nawet pokryte lub izolowane cieplnie, ale niewyposażone w urządzenia mechaniczne lub termiczne |
Dwutlenek węgla (CO2) |
7311 00 – Pojemniki na sprężony lub skroplony gaz, z żeliwa lub stali |
Dwutlenek węgla (CO2) |
7318 – Wkręty, śruby, nakrętki, wkręty do podkładów, haki gwintowane, nity, zawleczki, przetyczki, podkładki (włącznie z podkładkami sprężystymi) i podobne artykuły, z żeliwa lub stali |
Dwutlenek węgla (CO2) |
7326 – Pozostałe artykuły z żeliwa lub stali |
Dwutlenek węgla (CO2) |
e. Aluminium
Kod CN i opis towaru |
Gaz cieplarniany |
7601 – Aluminium nieobrobione plastycznie |
Dwutlenek węgla (CO2) i perfluorowęglowodory (PFCs) |
7603 – Proszki i płatki aluminium |
Dwutlenek węgla (CO2) i perfluorowęglowodory (PFCs) |
7604 – Sztaby, pręty i kształtowniki, z aluminium |
Dwutlenek węgla (CO2) i perfluorowęglowodory (PFCs) |
7605 – Drut aluminiowy |
Dwutlenek węgla (CO2) i perfluorowęglowodory (PFCs) |
7606 – Blachy grube, cienkie oraz taśma, o grubości przekraczającej 0,2 mm, z aluminium |
Dwutlenek węgla (CO2) i perfluorowęglowodory (PFCs) |
7607 – Folia aluminiowa (nawet zadrukowana lub na podłożu z papieru, tektury, tworzyw sztucznych lub podobnych materiałów podłożowych), o grubości (z wyłączeniem dowolnego podłoża) nieprzekraczającej 0,2 mm |
Dwutlenek węgla (CO2) i perfluorowęglowodory (PFCs) |
7608 – Rury i przewody rurowe, z aluminium |
Dwutlenek węgla (CO2) i perfluorowęglowodory (PFCs) |
7609 00 00 – Łączniki rur lub przewodów rurowych (na przykład złączki nakrętne, kolanka, tuleje), z aluminium |
Dwutlenek węgla (CO2) i perfluorowęglowodory (PFCs) |
7610 – Konstrukcje z aluminium (z wyłączeniem budynków prefabrykowanych objętych pozycją 9406) i części takich konstrukcji (na przykład mosty i części mostów, wieże, maszty kratowe, dachy, szkielety konstrukcji dachów, drzwi i okna oraz ramy do nich i progi drzwiowe, balustrady, filary i kolumny); płyty, pręty, kształtowniki, rury i temu podobne, z aluminium, przygotowane do stosowania w konstrukcjach |
Dwutlenek węgla (CO2) i perfluorowęglowodory (PFCs) |
7611 00 00 – Zbiorniki, cysterny, kadzie i podobne pojemniki, z aluminium, na dowolny materiał (inny niż sprężony lub skroplony gaz), o pojemności przekraczającej 300 litrów, nawet pokryte lub izolowane cieplnie, ale niewyposażone w urządzenia mechaniczne lub termiczne |
Dwutlenek węgla (CO2) i perfluorowęglowodory (PFCs) |
7612 – Beczki, bębny, puszki, skrzynki i podobne pojemniki, z aluminium (włączając sztywne lub składane pojemniki rurowe), na dowolny materiał (inny niż sprężony lub skroplony gaz), o pojemności nieprzekraczającej 300 litrów, nawet pokryte lub izolowane cieplnie, ale niewyposażone w urządzenia mechaniczne lub termiczne |
Dwutlenek węgla (CO2) i perfluorowęglowodory (PFCs) |
7613 00 00 – Pojemniki z aluminium na sprężony lub skroplony gaz |
Dwutlenek węgla (CO2) i perfluorowęglowodory (PFCs) |
7614 – Splotki, kable, taśmy plecione i temu podobne, z aluminium, nieizolowane elektrycznie |
Dwutlenek węgla (CO2) i perfluorowęglowodory (PFCs) |
7616 – Pozostałe artykuły z aluminium |
Dwutlenek węgla (CO2) i perfluorowęglowodory (PFCs) |
f. Chemikalia
Kod CN i opis towaru |
Gaz cieplarniany |
2804 10 00 – Wodór |
Dwutlenek węgla (CO2) |
2. Pochodzenie towaru
Mechanizm CBAM stosuje się do towarów z załącznika I, pochodzących spoza UE (oraz produktów przetworzonych z tych towarów, powstałych w procedurze uszlachetniania czynnego).
Towary przywożone uznaje się za pochodzące z państw trzecich zgodnie z regułami dotyczącymi niepreferencyjnego pochodzenia towarów, o których mowa w art. 59 rozporządzenia (UE) nr 952/2013.
Oznacza to, że CBAM nie stosuje się do towarów mających pochodzenie unijne (określone zgodnie z ww. regułami).
Uwaga: został ustanowiony wyjątek dla towarów pochodzących z państw/obszarów z załącznika III rozporządzenia 2023/956. CBAM nie stosuje się zatem także do towarów pochodzących z:
następujących państw:
— Islandia
— Liechtenstein
— Norwegia
— Szwajcaria
i następujących terytoriów:
— Büsingen
— Helgoland
— Livigno
— Ceuta
— Melilla
Rozporządzenie przewiduje również możliwość zastosowania wyjątku w odniesieniu do przywozu energii elektrycznej. W chwili obecnej odstępstwo nie obejmuje jednak żadnego państwa ani terytorium.
3. Wprowadzanie na obszar celny UE
Mechanizmem CBAM objęte są towary przywożone na obszar celny UE (art. 2 ust. 1 rozporządzenia 2023/956). Datą, która decyduje o objęciu danego towaru sprawozdaniem CBAM za dany kwartał, jest data dopuszczenia tego towaru do obrotu na obszarze celnym UE.
UWAGA. W przypadku wprowadzenia do obrotu na obszarze celny UE produktów powstałych z towarów objętych CBAM w ramach uszlachetniania czynnego decyduje data dopuszczenia do obrotu produktu.
4. Wyłączenia z mechanizmu CBAM
CBAM nie znajdzie zastosowania, jeżeli spełnione są kryteria któregoś z wyłączeń:
- Wyłączenie dla towarów o niewielkiej wartości (tzw. wyłączenie de minimis) - towary z załącznika I o łącznej wartości nieprzekraczającej kwoty 150EUR/przesyłkę
Mechanizm CBAM nie ma zastosowania jeżeli wartość rzeczywista towarów objętych CBAM na przesyłkę nie przekracza wartości określonej dla towarów o niewielkiej wartości, o których mowa w art. 23 rozporządzenia (WE) nr 1186/2009, to znaczy nie przekracza 150 EUR na przesyłkę. Zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej, wyłączenie ma zastosowanie wówczas, jeżeli łączna wartość towarów objętych CBAM w przesyłce nie przekracza 150 euro (jeżeli w przesyłce są towary nieobjęte CBAM, to wartość tych towarów nie ma znaczenia – znaczenie ma jedynie wartość towarów objętych CBAM zliczona razem). Wyłączenie ma zastosowanie również w okresie przejściowym.
- Towary z załącznika I o łącznej wartości nieprzekraczającej kwoty 150 EUR/bagaż osobisty.
- Wyłączenie dot. działań wojskowych.
Wyłączenie ma zastosowanie do towarów transportowanych lub wykorzystywanych na użytek władz wojskowych Państw Członkowskich lub w ramach Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony oraz NATO. Szczegółowe przesłanki wyłączenia są określone w art. 2 ust. 3 lit. c rozporządzenia 2023/956.
Proszę zwrócić uwagę też na wyłączenia dotyczące pochodzenia towarów (opisane w pkt 2).